Σάββατο 13 Ιουλίου 2013

Ομιλία στο ευαγγέλιο της Κυριακής των Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου.

Ομιλία στο ευαγγέλιο της Κυριακής των Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, 

Μᾶς βλέπει γῆ καί οὐρανός

            Τό σημερινό Εὐαγγέλιο μᾶς θυμίζει μιά ὄμορφη εἰκόνα.
            Μιά πόλη χτισμένη στήν κορυφή τοῦ βουνοῦ πού φαίνεται ἀπό παντοῦ.

            Μᾶς λέει ὁ Χριστός:
            Ἔτσι εἶστε καί σεῖς. Σᾶς βλέπει ὅλος ὁ κόσμος. Ἴσως, δέν σᾶς βλέπουν μερικά ἀνθρώπινα μάτια, μά νά τό ξέρετε, σᾶς παρακολουθοῦν κάποια πολύ σπουδαιότερα μάτια:
            Τῶν Ἀγγέλων καί τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ.
            Καί τό ἀκόμη πιό σπουδαῖο, σᾶς παρακολουθεῖ τό βλέμμα τοῦ Πατέρα μας «τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Καί τό ἀκοίμητο βλέμμα τοῦ πανάγαθου Υἱοῦ του, πού ἦλθε στόν κόσμο καί σταυρώθηκε γιά μᾶς. Γι’ αὐτό, μᾶς παρακολουθεῖ μέ ἀγάπη καί μέ στοργή. Καί οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἅγιοι μέ ἀγάπη καί μέ στοργή μᾶς παρακολουθοῦν.
            Τό Εὐαγγέλιο πού ἀκούσαμε, μᾶς βοηθᾶ νά καταλάβομε καλύτερα τό σκοπό καί τό νόημα τῆς ζωῆς μας. Αὐτῆς τῆς ζωῆς πού τόσο τήν παραξηγοῦμε καί μερικές φορές, τήν θεωροῦμε ἀθλιότητα.
            Εἴσαστε ἕνα λυχνάρι, λέει ὁ Χριστός. Ἕνα μικρό φωτάκι.
            Τό λυχνάρι, δέν τό ἀνάβεις γιά νά τό βάλεις κάτω ἀπό ἕνα κασόνι καί νά καίει τό λάδι στράφι. Τό ἠλεκτρικό φῶς θά λέγαμε, δέν τό ἀνάβομε γιά νά φωτίζει σ’ ἕνα κατώγι πού δέν πατᾶ ἄνθρωπος. Ἐκεῖ δέν χρειάζεται φῶς. Οὔτε κάνει νά πετᾶμε τό φῶς καί τά λεφτά μας.
            Εἴσαστε ἕνα λυχνάρι, εἶπε ὁ Χριστός. Ἕνα μικρό φῶς ὁ καθένας.    Πού τό ἄναψε ὁ πανάγαθος Πατέρας μας, τό φῶς τοῦ κόσμου. Ἐμεῖς, ἔχομε χρέος νά τό ἀξιοποιήσομε αὐτό τό φῶς. Νά τό βάλομε στή λυχνία. Σέ μέρος πού νά λάμπει σ’ ὅλο τό σπίτι. Καί νά βοηθάει τούς ἀνθρώπους νά κάνουν τίς δουλειές τους. Δηλαδή μέσα στό σκοτάδι τοῦ κόσμου τούτου, νά παρακινοῦνται νά κάνουν κάτι τό πνευματικά καλύτερο.
            Ποιός εἶναι τό φῶς;
            Ἐγώ, ἐσύ, ὁ καθένας μας.
            Ποτέ εἶναι ἀναμμένο τό φῶς;
            Ὅταν ἐγώ βάζω μπροστά στίς θελήσεις μου, στίς ἐπιθυμίες μου, στίς ἐνέργειές μου, τήν καλή διάθεση νά φροντίζω γιά τό καλό καί γιά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
            Καί πότε βάζω τό λυχνάρι κάτω ἀπό τό κασόνι;
            Ὅταν μέ κατευθύνει μιά κακή διάθεση, πού μοῦ λέει:
            -Κάνε ὅτι ξέρεις καί ὅτι σέ εὐχαριστεῖ. Μήν ὑπολογίζεις κανέναν. Οὔτε κατά τόν οὐρανό, οὔτε κατά τήν γῆ. Κοίτα τόν ἑαυτό σου.
            Ἄς τό ἀναλύσομε.
Ἀκτῖνες φωτός
            Ἔλεγε ὁ σωτήρας μας τό φῶς τοῦ κόσμου:
            -Ὅτι θέλετε νά κάνουν σέ σᾶς οἱ ἄλλοι νά τό κάνετε καί σεῖς σέ ὅλο τόν κόσμο.
            Πῶς θέλεις νά σοῦ φέρονται οἱ ἄνθρωποι;
            Μέ εὐσπλαγχνία, μέ ἀγάπη, μέ ἐντιμότητα, μέ σεμνότητα. Δέν θέλω οὔτε νά μέ καταφρονοῦν, οὔτε νά μέ ταπεινώνουν, οὔτε νά μέ κλέβουν. Αὐτό εἶναι τό καλό. Ποιός δέν τό θέλει; Ποιός δέν τό ἔχει μέσα στήν καρδιά του;
            Τό καλό, τό ἀγαπᾶμε καί τό ξέρομε καλά, ὅταν ἔχει νά κάνει μέ μᾶς. Ὅμως, γιατί δέν τό θυμόμαστε ὅταν πρέπει νά τό κάνομε στούς ἄλλους; Καί δέν διστάζομε νά κακολογήσομε, νά φερθοῦμε μέ ἀπρέπεια, νά ταπεινώσομε τόν ἄλλο; Γιατί;
            Γιατί δέν φροντίζομε νά κάνομε τήν διάθεσή μας καλή.
            Καί δέν ὑποχρεώνομε τόν ἑαυτό μας νά πάρει τήν ἀπόφαση νά ἐνεργεῖ πάντοτε μέ καλή διάθεση.
            Δύσκολο λιγάκι! Γιατί ὅλοι μας παλεύομε μέσα μας καί ἔξω μας μέ τό κακό. Μέσα μας, ξεπροβάλλει μέ τίς κακές ἐπιθυμίες καί ἐξωτερικά μᾶς κυκλώνει μιά καί πλεονάζει γύρω μας.
            Ἀλλά γιατί ἐνῶ σέ τόσες περιστάσεις ξέρομε νέοι καί γέροι νά εἴμαστε θηρία μαχητικοί, ἀνυποχώρητοι· δέν ξέρομε νά εἴμαστε ἀνυποχώρητοι καί δυναμικοί ὅταν πρόκειται νά κάνομε τό καλό καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ;
            «Οὐ καίουσι λύχνον καί τιθέασιν αὐτόν ὑπό τό μόδιον».
            Ἄν τό θέμα ἦταν γιά ἕνα παληολυχναράκι, μικρή ἡ ζημιά.
            Ἀλλά τό λυχνάρι αὐτό, εἶσαι σύ... Ὁ ἴδιος!  Ὅσο εἶσαι πάνω στή γῆ, καῖς καί καίγεσαι. Γιατί λίγο-πολύ ὅλοι κατά τό διάστημα τῆς ζωῆς μας, καιγόμαστε καί τσουρουφλιζόμαστε ἀπό τά προβλήματα πού ἀντιμετωπίζομε. Καί δέν κάνει νά ἀφήνομε ὅλα αὐτά νά σβύνουν τό φῶς τοῦ Θεοῦ, καί νά καταλήγουν σέ ζημία μας καί καταστροφή μας.
            Ποῦ πρέπει νά βάλλεις τό φῶς;
            Ἐπί τήν λυχνίαν! Νά φέγγει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκία. Οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων.
            Νά τό βλέπουν καί οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι καί νά δοξάζουν τόν Πατέρα μας τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
            Γιατί αὐτή ἡ ἐντολή;
            Γιατί εἴμαστε ὅλοι ἕνα σῶμα, μία κοινωνία, μιά οἰκογένεια. Δέν εἶναι δυνατόν νά μᾶς εἶναι ἀδιάφορος ὁ διπλανός μας.
            Γιατί νά τοῦ δείξεις κακό παράδειγμα καί νά τόν βουλιάξεις; Ὑπάρχει χειρότερο κακό;
            Γιατί νά τοῦ σβύσεις τό φῶς τῆς ψυχῆς του;
            Γιατί νά μή γίνεις ἐσύ μέ τά καλά σου λόγια, τά καλά σου ἔργα καί τά καλά σου αἰσθήματα, χειραγωγός του στόν οὐρανό; Ἔτσι θά κάνεις ἄν ἀγαπᾶς τόν Πατέρα μας τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Θά ἀφήνεις ἕνα φωτεινό παράδειγμα, νά τό βλέπουν οἱ ἄλλοι  καί νά τόν δοξάζουν.
            Πῶς δοξάζεται ὁ Πατέρας μας;
            Κάποιοι ἔχουν πάρει δρόμο καί φεύγουν μακρυά του. Αὐτοί, βλέποντας τό παράδειγμα σου καί παίρνοντας ἀπό τό φῶς σου, κάνουν μεταβολή. Ἀλλάζουν σκέψη, ἀλλάζουν ἐνέργειες καί τρόπο ζωῆς, καί γυρίζουν στό φῶς καί στήν ἀλήθεια.
Τί εἶναι αὐτά πού κάνεις;
            Ὁ ἀπόστολος Παῦλος πρίν τήν μεταστροφή του, εἶχε βάλει τό φῶς τοῦ Θεοῦ κάτω ἀπό τό κασόνι. Γιατί μόνο στόχο του εἶχε νά σφάξει, νά καταπιέσει, νά ἐξοντώσει. Νά μήν ἀφήσει στή γῆ χριστιανό.
            Βλέποντάς τον ὁ Χριστός σ’ αὐτό τό χάλι, τοῦ φανατισμοῦ καί τῆς ἐμμονῆς στό κακό παρουσιάστηκε μπροστά του καί τοῦ εἶπε:
            -Σαούλ, Σαούλ, τί εἶναι αὐτά πού κάνεις;
            Ξέρετε τί φοβερό πράγμα εἶναι νά σταθεῖ κάποια στιγμή ὁ Χριστός ἀπέναντί μας, καί νά μᾶς πεῖ:
            -Ἰωάννη, Γεώργιε, Νικόλαε..., τί εἶναι αὐτά πού κάνεις; Δέν βλέπεις ὅτι εἶναι ξεθεμελιώματα τοῦ λόγου μου καί τοῦ ἔργου μου; Πῶς ὁδηγεῖς τό παιδί σου; Πῶς ὁδηγεῖς τήν οἰκογένειά σου; Πῶς ὁδηγεῖς τόν φίλο σου, πού σέ ἐμπιστεύεται;
            Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν ἄκουσε ποιός τοῦ μιλᾶ, τόν προσκύνησε, ἔκανε μεταβολή 180 μοῖρες καί μέ τήν ἐντολή καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἀπόστολος. Ἀπό κεῖ καί πέρα προσπαθοῦσε νά ἔχει μέσα στήν καρδιά του ὁδηγό τό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Καί νά δείχνει σέ ὅλο τόν κόσμο ὅτι καλύτερο.
            Γράφει σέ μιά ἐπιστολή του:
            Ποιός ἐκοπίασε τόσο ὅσο ἐγώ γιά τόν Χριστό καί γιά τούς ἄλλους; Δέν ἄφησα ποτέ τόν ἑαυτό μου σέ ἡσυχία. Ἔκανα ὅλα ὅσα ἔπρεπε.
            Μά παρακαλῶ τόν Χριστό νά μέ δεχθεῖ σάν τόν τελευταῖο, γιατί ἤμουν τελευταῖος καί εἶμαι ὁ χειρότερος καί ὁ πιό ἁμαρτωλός· ἀφοῦ ἔστω καί γιά κάποια μέρα, δίωξα τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Καί φέρθηκα ἄσχημα ἀπέναντι του.
Πατέρες: φῶτα τῆς Ἐκκλησίας
            Ἔτσι πρέπει νά σκεπτόμαστε.
            Καί σήμερα πού εἶναι ἡ ἑορτή τῶν ἁγίων Πατέρων, νά σκεπτόμαστε καί κάτι παραπάνω:
            Ὑπάρχουν μερικοί ἄνθρωποι, ὅπως ἦταν οἱ ἅγιοι Πατέρες, πού ἀπό μικροί, ἀφιερώθηκαν στόν Χριστό καί ἦταν γιά ὅλη τους τή ζωή φῶς, πού φώτιζε τήν Ἐκκλησία.
            Καί τούς ἀξίωσε ὁ Θεός μέ τά ἔργα τους καί τήν διδασκαλία τους, νά ὀνομάζονται «φωστῆρες ἐπί γῆς». «Ὑπερδεδοξασμένος εἶ Χριστέ ὁ Θεός, ὁ φωστῆρας ἐπί γῆς τούς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας». «Θεμελιώσας» σημαίνει ἦταν σάν νά ἔφτειαξες τούς Πατέρες ἕναν πύργο ἄσειστο, θεμέλιο, ρίζα.
            Ἀπό τί; Ἀπό τήν καλή τους διάθεση. Ἀπό τήν μαχητικότητα τους νά ἐπιβάλλουν στόν ἑαυτό τους πρῶτα, μέσα τους πρῶτα, στήν καρδιά τους καί στό σῶμα τους πρῶτα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τό ἅγιο Εὐαγγέλιο. Καί μετά νά τό σκορπίζουν μέ τό φῶς τους, σέ ὅλο τόν κόσμο. Γιά τοῦ κόσμου τήν ὠφέλεια.
            Γιατί κάθε ἄνθρωπος πού φεύγει ἀπό τόν κόσμο αὐτό καί πάει στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἔκανε τή μεγαλύτερη ἐπιτυχία. Ἀξιοποίησε τή ζωή του.
            Καί ἕνας ἄνθρωπος πού θά φύγει ἀπό τόν κόσμο αὐτό γιά νά πάει στήν κόλαση τήν αἰώνια, τί κατάφερε; Ἔστω καί ἄν ἔγινε πλανητάρχης, πάμπλουτος· ἔστω καί ἄν κατάφερε νά γλεντάει ἀπό τό πρωί μέχρι τό βράδυ, καί νά κάνει τόν καπετάνιο στούς μικρότερους... Ἄν πάει στήν κόλαση ὑπάρχει χειρότερη ἀποτυχία; Καί χειρότερη καταστροφή;
            Ἔλεγε ὁ Χριστός (ὅσο πιό πολλές φορές τό θυμόμαστε τόσο καλύτερα):
            -Τί ὠφελεῖται ὁ ἄνθρωπος ἐάν κερδίσει τόν κόσμο ὅλον καί ζημιωθεῖ τήν ψυχή του; Τί καλό πέτυχε; (Ματθ. 16, 26)
            Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος ὅταν πέθαινε, διάταξε νά κρέμεται τό χέρι του ἔξω ἀπό τό φέρετρο. Γιά νά βλέπει ὁ κόσμος, ὅτι φεύγοντας ἀπό τή ζωή αὐτή, δέν παίρνει μαζί του τίποτε ἀπολύτως.
Τό μεγαλύτερο ἀξίωμα
            Διηγοῦνται γιά τόν ἴδιο, ὅτι κάποτε αἰχμαλώτισε ἕνα βασιλιά ἄσπονδο ἐχθρό του. Τόν ρώτησε:
            -Πῶς θέλεις νά σοῦ φερθῶ, μετά ἀπό τόσα πού ἔκανες ἐναντίον μου;
            Ὁ αἰχμάλωτος τοῦ ἀπάντησε λεβέντικα:
            -Σάν βασιλιά!
            Γιατί τό εἶπε; Ἀφοῦ δέν ἦταν πιά βασιλιάς ὅπως πρίν.
            Δέν ἦταν, ἀλλά ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι τόσο μεγάλη!
            Δέν ὑπάρχει βασιλιάς καί δοῦλος ἀπό ἀπόψεως αἰώνιας ζωῆς καί ἀξίας τῆς ψυχῆς.
            Τόν ἑαυτό μου, μπορεῖ καί πρέπει νά τόν ταπεινώνω. Ἀλλά τήν ψυχή μου, δέν κάνει νά τήν ταπεινώνω καί νά τήν ἐξευτελίζω. Πρέπει νά τήν θέλω βασιλιά. Νά τήν βλέπουν οἱ ἅγιοι καί οἱ ἄνθρωποι καί νά χαίρονται.
            Ἀλλά πρέπει καί ἐγώ νά φροντίζω νά τήν ἔχω βασιλιά καί αὐτοκράτορα.
            Ρώτησαν τόν  μακαριστό π. Ἰωήλ:
            -Γιατί δέν ἔγινες δεσπότης; Δέν θέλεις;
            -Ὄχι δέν θέλω. Θέλω ὅμως κάτι πολύ μεγαλύτερο.
            -Δηλαδή Πατριάρχης;
            -Ἀκόμη παραπάνω.
            Τί παραπάνω, βασιλιάς;
            -Παραπάνω.
            -Αὐτοκράτωρ;
            -Τό βρῆκες. Μόνο πρόσεξε. Ὄχι μέ ψιλή, πού σημαίνει ἄνθρωπος μέ μεγάλη ἐξουσία στούς ἄλλους. Μέ δασεῖα. Πού σημαίνει νά κυριαρχῶ στόν ἑαυτό μου. Αὐτός εἶναι μεγάλος ἄρχοντας. Ἐκεῖνος πού ξέρει νά κυριαρχεῖ στόν ἑαυτό του. Καί νά ὑποτάσσει τό κακό πού τόν τριγυρίζει καί ξεπροβάλλει ἀπό μέσα του, στό νόμο τοῦ Θεοῦ καί στό συμφέρον τῆς ψυχῆς του.
            Ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι. Ἀπό ὅλες τίς μεγάλες νίκες πού μπορεῖ νά κάνει ἕνας ἄνθρωπος, ἡ πιό λαμπρή εἶναι  νά νικήσει τόν ἑαυτό του.
            Λέει ἕνα τροπάριο τῆς Σαρακοστῆς:
            «Ἐγώ ὁ ἀνόητος, εἶχα ἕνα χαλινάρι. Τό χαλινάρι τοῦ Πατέρα μου. Ἀλλά μυαλό δέν εἶχα. Τό μυαλό μου φτερούγιζε καί ἦταν ἄστατο. Καί μέ ἔσπρωξε σέ κτηνώδεις ἁμαρτίες. «Χαλινούς ἀπέπτυσα τούς πατρικούς, ἀστάτῳ φρενί. Καί τοῖς κτηνώδεσι τῆς ἁμαρτίας λογισμοῖς συνέζησα».
            Δαπάνησα ὁ ταλαίπωρος ἐγώ ὅλο μου τόν βίο ἀσώτως. Ἔψαχνα νά βρῶ κάτι πού ὀμορφαίνει τή ζωή καί ἐκεῖ τήν πάτησα. Γιατί ὑπάρχει δυό εἰδῶν τροφή, δυό εἰδῶν ζωή καί δυό εἰδῶν γλύκα. Ξέχασα τήν γλύκα τῆς καρδιᾶς καί τῆς ψυχῆς καί τήν τροφή τοῦ ἔσω ἀνθρώπου. Τό ἔρριξα σέ τροφές καί ἡδονές καί διασκεδάσεις πού «πρός καιρόν εὐφραίνουν». Γιά λίγο. Γιά στιγμές. Καί τήν πάτησα. Αὐτό ἦταν τό λάθος  μου. Καί τώρα τό κατάλαβα. «Πάτερ ἀγαθέ, μή κλείσῃς μοι τά σπλάγχνα σου τά φιλάνθρωπα».
Μιά ψυχή, ἕνας σωτήρας, μιά Βασιλεία
            Ἐδῶ εἶναι ἡ σοφία. Νά φροντίζομε νά κρατοῦμε τήν θέλησή μας, στό καλό. Ἡ κακία καί τό μῖσος, σάν πράγματα μάταια καί ψεύτικα, θά σβύσουν ἀπό τή ζωή μιά γιά πάντα κάποια μέρα. Καί θά μείνει ἡ ἀγάπη. Εἶναι τό μόνο θετικό, τό μόνο πού ἔχει αἰώνια ἀξία.
            Εἶναι λίγο πράγμα ἡ ἀγάπη;
            Εἶναι πολύ! Θά τό δεῖς καί θά τό καταλάβεις ἐκείνη τήν ἡμέρα (τῆς δευτέρας Παρουσίας).
            Ἅμα προσπαθεῖς νά δώσεις νόημα στή ζωή σου μέ κρίσεις ἐπίγειες καί μέ συμπεράσματα ἐπίγεια, μέ τό πόσο γεμίζει ἡ τσέπη ἤ αὐξάνουν τά πάθη καί οἱ ἡδονές, χάθηκες ταλαίπωρε. Μιά γιά πάντα.
            Κάποιος πίεζε ἕνα μεγάλο ἅγιο, νά κάνει κάτι πού δέν ἦταν κατά Θεόν. Τοῦ ἀπάντησε:
            -Τόσο πολύ σέ ἀγαπάω, πού ἄν εἶχα δύο ψυχές, θά θυσίαζα γιά σένα τήν μία. Μά ἔχω μόνο μιά καί δέν δικαιοῦμαι νά τήν θυσιάσω γιά κανέναν καί γιά τίποτε.
            Ὅσο πιό πολύ μποροῦμε νά τό θυμόμαστε!
            Μιά ψυχή ἔχομε. Δέν κάνει νά τήν θυσιάσομε γιά τό  «τίποτε».
            Ἕνα σωτήρα ἔχομε. Δέν κάνει νά τόν λυποῦμε οὔτε νά τόν προδίδομε.
            Καί ὑπάρχει μιά Βασιλεία τοῦ Θεοῦ γιά μᾶς. Πού ἅμα τήν χάσομε, θά εἴμαστε οἱ πιό ταλαίπωροι ἄνθρωποι.
            Ἄς εὐχαριστήσομε τόν Χριστό γιά τά τόσο διδακτικά λόγια του, πού ἔτσι ὅπως τά λέει τόσο εὔκολα μπαίνουν στήν καρδιά μας καί μᾶς φωτίζουν. Ἀμήν.-
Πρωτοπρεσβυτερος Μιχαηλ Μεγαγιαννης 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.